Akıcı okuma, okuduğunu anlamanın temel değişkenlerinden biridir. Öğrencinin okuduğu anlaması, akıcı okuyabilmesini gerekli kılmaktadır. Akıcı okuma becerisinin gelişimi, bu anlamda önem arz etmektedir. Bu noktadan hareketle akıcı okuma üzerine yapılan araştırmalarda özellikle eğitim kademeleriyle ilişkilendirilen tezlerde konuyla ilgili eğilimlerin belirlenmesinin gereklilik olduğu düşünülmektedir. Araştırmada ortaokul düzeyinde hazırlanan lisansüstü tezler tespit edilmiş ve çeşitli yönlerden değerlendirilmiştir. Nitel araştırma yöntemlerinden doküman incelemesi kullanılmış, veriler içerik analizi ile kategorilere ayrılmıştır. Araştırmanın veri kaynağını Yüksek Öğretim Kurulu (YÖK) Ulusal Tez Merkezinde yer alan ve 2010-2021 yıllarını kapsayan ortaokul düzeyine yönelik akıcı okumayla ilgili 9 lisansüstü tez oluşturmaktadır. Bulgulardan elde edilen sonuçlar incelendiğinde akıcı okumaya yönelik en fazla tezin 2019 yılında hazırlandığı, doktora alanındaki tezlerin yüksek lisans tezlerine kıyasla daha fazla olduğu, nicel araştırma yöntemlerinden en çok taramanın kullanıldığı, akıcı okumanın farklı yönlerinin tezlere konu edildiği gibi sonuçlara ulaşılmıştır. Bu sonuçlardan yola çıkarak ortaokul düzeyinde akıcı okumanın, okuma becerisinin diğer bileşenlerine göre ihmal edildiği ifade edilebilir bu anlamda akıcı okumanın farklı açılardan ele alındığı çalışmalara ihtiyaç duyulduğu belirtilebilir.
Akyol, H. (2020). Türkçe ilk okuma yazma öğretimi (18.baskı). Ankara: Pegem Akademi.
Akyol, H., Yıldırım, K., Ateş, S., Çetinkaya, Ç. ve Rasinski, T. V. (2014). Okumayı değerlendirme (1.baskı). Ankara: Pegem Akademi.
Akyol, M. (2014). Yapılandırılmış akıcı okuma yönteminin üçüncü sınıf öğrencilerinin akıcı okuma ile okuduğunu anlama becerilerine etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Niğde: Niğde Üniversitesi.
Arı, G. (2017). Türkçe Dersi Öğretim Programı’ndaki (ortaokul) okuma kazanımlarının değerlendirilmesi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 5(4), 685–703.
Armut, M. ve Türkyılmaz, M. (2017). Ortaokul öğrencilerinin okuma becerileri üzerine bir inceleme. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 20(1), 217–236.
Aşıkcan, M. (2019). Üçüncü sınıf öğrencilerinin akıcı okuma becerilerinin geliştirilmesine yönelik bir eylem araştırması. Yayımlanmamış doktora tezi. Konya: Necmettin Erbakan Üniversitesi.
Başaran, M. (2013). Okuduğunu anlamanın bir göstergesi olarak akıcı okuma. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 13(4), 2277–2290.
Baştuğ, M. (2012). İlköğretim I. kademe öğrencilerinin akıcı okuma becerilerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Yayımlanmamış doktora tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi.
Bilge, H. (2015). Ortaokul öğrencilerinin akıcı okuma becerilerinin çeşitli değişkenlere göre karşılaştırılması. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Erzincan: Erzincan Üniversitesi.
Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2016). Bilimsel araştırma yöntemleri (21.baskı). Ankara: Pegem Akademi.
Ceran, D., Aydın, M. ve Onarıcıoğlu, A. S. (2018). Okuma eğitimi üzerine yapılan tezlerde eğilimler: bir içerik analizi çalışması Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(3), 2377-2392.
Çankal, A.O. (2018). Akıcı okuma stratejilerinin 4.sınıf Türkçe derslerinde okuduğunu anlama becerisine ve okuma motivasyonuna etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Rize: Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi.
Esmer, B. (2019). Okuduğunu anlama ile akıcı okuma, okur benlik algısı, okumaya adanmışlık ve okuyucu tepkisi ilişkileri. Yayımlanmamış doktora tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi.
Gürkaner, M. ve Güven, S. (2020). Türkiye’de ilkokul düzeyinde akıcı okuma üzerine yapılan lisansüstü tezlerin incelenmesi. Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi SBE Dergisi, 10(1), 347–363.
Kaman, Ş. (2012). Akıcı okuma stratejilerini kullanmanın ilköğretim üçüncü sınıf öğrencilerinde okuma becerisini geliştirmeye etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Kırşehir: Ahi Evran Üniversitesi.
Kanık Uysal, P. (2018). Akıcı okuma odaklı okuma öğretiminin beşinci sınıf öğrencilerinin okuma ve okuduğunu anlama becerileri üzerindeki etkisi. Yayımlanmamış doktora Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi.
Kaya Tosun, D. (2018). Okuma çemberlerinin okuduğunu anlama, akıcı okuma, okuma motivasyonu ve sosyal beceriler üzerindeki etkisi ve okur tepkilerinin belirlenmesi. Yayımlanmamış doktora tezi. Denizli: Pamukkale Üniversitesi.
Keskin, H.K. (2012). Akıcı okuma yöntemlerinin okuma becerileri üzerindeki etkisi, Yayımlanmamış doktora tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi.
Kızıltaş, Y. (2019). Ana dili farklı ilkokul öğrencilerinin akıcı okuma ve okuduğunu anlama becerilerinin incelenmesi. Yayımlanmamış doktora tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi.
Maden, A. (2020). Akıcı okuma ile ilgili lisansüstü tezlerin araştırma eğilimleri: bir betimsel analiz çalışması. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 8(2), 543–558.
Özbay, M. (2011). Anlama teknikleri I: okuma eğitimi. Ankara: Öncü Kitap.
Paris, H. (2017). İlkokul öğrencilerinin akıcı okuma becerilerinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Kayseri: Erciyes Üniversitesi.
Pircioğlu, A. (2016). Ölçünlü Türkiye Türkçesini okulda öğrenen çocukların okuma yanlışlarını düzeltmede ve onları akıcı okumaya ulaştırmada tekrarlı okuma yaklaşımının etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Rize: Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (10. baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Yıldız, M. (2010). İlköğretim 5. sınıf öğrencilerinin okuduğunu anlama, okuma motivasyonu ve okuma alışkanlıkları arasındaki ilişki. Yayımlanmamış doktora tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi.
Yılmaz Alkan, Z. (2019). İlkokul dördüncü sınıf öğrencilerinin akıcı okuma becerilerini geliştirmede tekerlemelerin etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Ordu: Ordu Üniversitesi.
