Anadolu ağızları söz varlığında yer adı olarak bulunan sökü kelimesi özellikle Kastamonu-Sinop illerinin sahil ilçelerinde yer adı olarak bulunmaktadır. Sök- fiili Köktürk Yazıtları’ndan itibaren günümüzde de kullanımı devam eden fiildir. Sök- fiili farklı anlamlara gelecek şekilde Türk dili söz varlığında bulunmaktadır. Prof. Dr. Hasan Eren 1965 yılında sökü kelimesi hakkında yazmış olduğu makalede bu kelimenin anlamını “ormandan ağaçların sökülmesiyle açılan tarla” olarak vermiştir. Prof. Dr. Hasan Eren sökü kelimesine bu anlamı verirken herhangi bir tarihî Türk dili metninden yararlanmamış ve kelimenin Türkiye Türkçesi dışındaki Türk dilindeki kullanımlarını, Kastamonu bölgesinin coğrafi yapısını göz önünde bulundurmamıştır. Buna göre çalışmada, sökü yer adının ve sök- fiilinin Anadolu ağızlarındaki ve tarihî Türk dilindeki kullanımları ve söz varlığındaki bağlamları ele alınarak sökü kelimesinin anlamı yeniden değerlendirilmiştir. Kelimenin Tatar, Özbek, Tuva Türkçesindeki varlığına da ulaşılmıştır. Kastamonu-Sinop bölgesine Karadeniz üzerinden gelen Kıpçak Türklerinin kelimeyi Kastamonu-Sinop’un Karadeniz kıyısındaki ilçelerine getirmiş ve yer adı olarak kullanmış olduğu düşünülmektedir. Çalışmanın ağız, sözlük bilimi, köken bilimi, söz varlığı araştırmalarına katkı sağlaması amaçlanmıştır.
Acar, E. (2008). Kastamonu merkez ilçe ve köyleri ağzı. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Trakya Üniversitesi.
Acar, E. (2012). Kastamonu ve yöresi ağızları. [Yayımlanmamış doktora tezi]. Trakya Üniversitesi.
Aiden, F. (2022). Nurullah Altay’ın Özbek Türkçesi sözlüğünün Türkiye Türkçesine aktarımı. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Pamukkale Üniversitesi.
Akar, A. (2007, 10-15 Eylül). Türkiye Türkçesi Ağızlarında Oğuzca Dışı Dil Unsurları. [Bildiri sunumu] 38. ICANAS, Uluslararası Asya ve Kuzey Afrika Çalışmaları Kongresi. Ankara, Türkiye.
Akbay, D. (2010). Özbekçe Küntugmiş destanı. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Anadolu Üniversitesi.
Aktepe, Y. (2019). Kırım Tatar şairi Bilal Mambet’in Dağ Lalesi adlı eserinin dil ve üslup özellikleri. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Binali Yıldırım Üniversitesi.
Beyitoğlu, Y. K. (2021). Karışık dilli eserlerin söz varlığı. [Yayımlanmamış doktora tezi]. İnönü Üniversitesi.
Bozkurt. Kastamonu Kültür ve Turizm İl Müdürlüğü https://kastamonu.ktb.gov.tr/TR 63814/catalzeytin.html. (Erişim Tarihi: 01.01.2024).
Caferoğlu, A. (1968). Eski Uygur Türkçesi Sözlüğü. Edebiyat Fakültesi Yayınları.
Cahen, C. (2012). Osmanlılardan önce Anadolu. Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
Clauson, S. G. (1972). An etymological dictionary of pre-thirteenth-century Turkish. Oxford University Press.
Çağbayır, Y. (2007). Orhun yazıtlarından günümüze Türkiye Türkçesinin söz varlığı – Ötüken Türkçe Sözlük. Ötüken Yayınları.
Çakır, M. (2020). Karakalpak realistik masalları (inceleme-metin). [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Akdeniz Üniversitesi.
Daban, E. B. (2015). Daday ilçesi ağzı (Kastamonu ili) (inceleme, metinler ve söz varlığı). [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Doğu Akdeniz Üniversitesi.
Diler, Z. ve Özçelebi, M. A. Ö. (2022). Kastamonu ilinde nüfus ve yerleşmelerin topografik faktörlere göre dağılımı. Mavi Atlas, (1), 10, 198-218.
Eren, H. (1965). Türk yer adları- sökü. Türk Dili Araştırmaları Yıllığı- Belleten Dergisi, 13, 149-153.
Eryiğit, C. (2023). Hamzaname-71.cilt. [Yayımlanmamış doktora tezi]. Uşak Üniversitesi.
Gültekin, M. (2010). Tataristan masalları üzerinde bir araştırma. [Yayımlanmamış doktora tezi]. Ege Üniversitesi.
Karahan, L. (1996). Anadolu ağızlarının sınıflandırılması. Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Türk Dil Kurumu Yayınları.
Karakaş, A. (2011). Çukurova türkü söyleme geleneğinde hikayeli türküler (Adana-Osmaniye). [Yayımlanmamış doktora tezi]. Çukurova Üniversitesi.
Kısakürek, N. F. (2018). Çile. Büyük Doğu Yayınları.
Kızıldağ S. (2021). Eski Türk yazıtları söz varlığının çağdaş kuzey batı (Kıpçak) lehçeleri söz varlığı ile karşılaştırılması. [Yayımlanmamış Doktora Tezi]. İnönü Üniversitesi.
Korkmaz, Z. (1965). Bartın ve yöresi ağızlarındaki lehçe tabakalaşması. Türkoloji Dergisi, II (I), 227-249.
Kubbealtı Lugati. Misalli büyük Türkçe Sözlük. 10 Aralık, 2023 tarihinde http://lugatim.com/s/s%C3%B6kmek adresinden edinilmiştir.
Lessing, F. D. (2003). Moğolca-Türkçe Sözlük. Türk Dil Kurumu Yayınları.
Maşkaraoğlu, S. (2018). Kırım-Tatar söz varlığı. [Yayımlanmamış doktora tezi]. Ege Üniversitesi.
Nişanyan Sözlük. Çağdaş Türkçenin Etimolojisi. 08 Aralık, 2023 tarihinde https://www.nisanyansozluk.com/kelime/s%C3%B6kmek adesinden edinilmiştir.
Nişanyan Sözlük. Yer Adları Sözlüğü (Index Anatolicus). 02 Ocak, 2024 tarihinde https://nisanyanyeradlari.com adresinden edinilmiştir.
Özbek, E. E. (2016). Tuva destanlarının söz varlığı. [Yayımlanmamış doktora tezi. Balıkesir Üniversitesi.
Özdamar, F. (2019). Köroğlu’nun İran anlatmaları üzerine bir inceleme. [Yayımlanmamış doktora tezi]. Ege Üniversitesi.
Rahman, Ş. (1984) Acik Künler. Gafur Gulam Edebiyat ve Sanat Nesriyatı.
Sümer, F. (1999). Oğuzlar. Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı.
Şirin, H. (2020). Eski Türk yazıtları söz varlığı incelemesi. Türk Dil Kurumu Yayınları.
Taşağıl, A. (2001). Karakalpaklar TDV İslam Ansiklopedisi içinde (Türkiye Diyanet Vakfı. C 24, s. 426-427).
Tazegül E. (2013). Hayvanlarla ilgili Türkmen atasözlerinin söz varlığı. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi] Kafkas Üniversitesi.
Tekin, T. (2008). Orhon yazıtları. Türk Dil Kurumu Yayınları.
Turan, O. (1993), Selçuklular zamanında Türkiye. Boğaziçi Yayınları.
Türk Dil Kurumu (t.y). Güncel Türkçe Sözlük. 15 Aralık, 2023 tarihinde https://sozluk.gov.tr/ adresinden edinilmiştir.
Uysal, İ. N. (2009). Karaman ili ağızları Anadolu ağızları arasındaki yeri. [Yayımlanmamış doktora tezi]. Pamukkale Üniversitesi.
Vasiliev, Y. (1995). Türkçe-Sahaca Sözlük. Türk Dil Kurumu Yayınları.
Yakupoğlu C. (2009). Kuzeybatı Anadolu’nun sosyo-ekonomik tarihi. Gazi Kitabevi.
Yılmaz, G. (2019). Gülme kuramları bağlamında Kazan Tatar fıkraları. [Yayımlanmamış doktora tezi]. Gazi Üniversitesi.
