Yabancı dil olarak Türkçe öğrenimi yaygınlığı özellikle üniversite öğrencileri arasında artmıştır. Türkiye’ye eğitim odaklı gelen yabancı öğrenciler dil merkezleri gibi birçok kaynaktan öncelik olarak gündelik Türkçe dilini öğrenirken sonradan eğitimleri için dilin en gelişmiş şeklinde olan akademik Türkçeyi öğrenme gereksinimini duyar. Burada önemli olan dinleme, konuşma, okuma ve yazma boyutlarına ayrılan becerilerden okumanın akıcı olması ile bireysel öğrenme sürecinin gelişmesidir. Söz konusu değişkenler içerisinde akıcı okuma, diğer değişkenlerin gerçekleşmesi noktasında bir ön koşul olarak değerlendirilebilir. Akıcı okuma, okuma metnini uygun prozodide okumayı ifade etmektedir. Kelime tanıma ve kelime ayırt etme temeline dayanan akıcı okuma becerisi, hedef dile ilişkin girdinin sağlanması açısından oldukça önemlidir. Fakat akıcı okumayı geliştirmek kolay olmadığı gibi bunu başarabilmek de dünya bilgisini kullanma, çıkarım yapma, değerlendirme, üst düzey düşünme gibi birtakım değişkenleri süreç içerisinde etkili bir şekilde yerine getirmesiyle gerçekleşir.
Bu çalışmada ise buna yönelik olarak üniversite öğrenimine devam eden yabancı uyruklu öğrencilerin akıcı okuma becerilerinin okuduğunu anlama ve okuma tutumu üzerindeki etkisini belirlemek amaçlanmıştır. Uluslararası öğrencilerin akıcı okuma becerisinin okuduğunu anlama ve okuma tutumu üzerindeki etkisini belirlemeyi amaçlayan bu çalışma nicel araştırma yöntemlerinden biri olan tarama modeli ile katılımcılardan verilerini Çok Boyutlu Akıcılık Ölçeği, Yanlış Analiz Envanteri, Okuduğunu Anlama Testi ve Türkçeyi Yabancı Dil Olarak Öğrenenler İçin Okuma Tutumu Ölçeği aracılığıyla toplar. Elde edilen verilerin analizinde SPSS paket programından yararlanılmıştır.

Anahtar Kelimeler: Yabancılara Türkçe öğretimi, okuma becerisi, akıcı okuma, okuma tutumu

Akyol, H. (2020). Türkçe ilk okuma yazma öğretimi. Pegem Akademi Yayıncılık.
Akyol, H. (2021). Programa uygun Türkçe öğretim yöntemleri. Pegem Akademi Yayıncılık.
Akyol, H., Yıldırım, K., Ateş, S., Çetinkaya, Ç. ve Rasinski, T.V. (2014). Okumayı değerlendirme. Pegem Akademi Yayıncılık
Alexander J. E. ve Filler R. C. (1976). Attitudes and reading. International Reading.
Alyousef, H. S. (2006). Teaching reading comprehension to ESL/EFL learners. Journal of Language and Learning, 5 (1), 63-73.
Başaran, M. (2013). Okuduğunu anlamanın bir göstergesi olarak akıcı okuma. Kuram ve Uygulamalarda Eğitim Bilimleri, 13(4), 2277-2290.
Baştuğ, M. (2012). İlköğretim birinci kademe öğrencilerinin akıcı okuma becerilerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. [Yayımlanmamış Doktora Tezi]. Gazi Üniversitesi.
Baştuğ, M. (2021). Akıcı okumayı geliştirme- kavramlar, uygulamalar, değerlendirmeler. Pegem Akademi Yayıncılık.
Baştuğ, M. ve Akyol, H. (2012). Akıcı okuma becerilerinin okuduğunu anlamayı yordama düzeyi. Kuramsal Eğitim Bilim Dergisi, 5(4), 394-411.
Büyüköztürk, Ş., Çakmak Kılıç, E., Akgün, Ö.E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2016). Bilimsel araştırma yöntemleri. Pegem Akademi Yayıncılık.
CEFR (2021). Diller için Avrupa ortak başvuru metni öğrenme, öğretme ve değerlendirme. MEB.
Dağ, N. (2010). Okuma güçlüğünün giderilmesinde 3P metodu ile boşluk tamamlama (Cloze) tekniğinin kullanımı üzerine bir çalışma. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi, 11(1), 63-74.
Dörnyei, Z. (2007). Research methods in applied linguistics. Oxford University Press
Göğüş, B. (1978). Orta dereceli okullarımızda Türkçe ve yazın eğitimi. Kadıoğlu Matbaası.
Grabe W. (2009). Reading in a second language: Moving from theory to practice. Cambridge University.
Güngör, H. (2019). Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde akıcı okuma: durum çalışması. [Yayımlanmış Doktora Tezi]. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi.
Gürbüz, S. ve Şahin, F. (2018). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri. Seçkin Yayıncılık.
Kanık Uysal, P. (2018). Akıcı okuma odaklı okuma öğretiminin beşinci sınıf öğrencilerinin okuma ve okuduğunu anlama becerileri üzerindeki etkisi. [Yayınlanmamış Doktora Tezi]. Gazi Üniversitesi.
Karatay, H. (2014). Okuma eğitimi. Pegem Akademi Yayıncılık.
Kasten, W.C. ve Yıldırım, K. (2011). Türk öğrencilerin iyi birer okuryazar olmalarına yönelik öneriler. Maya Akademi.
Kavcar, C., Oğuzkan, F. ve Sever, S. (1998). Türkçe öğretimi. Engin Yayınevi.
Keskin, H. K. (2012). Akıcı okuma yöntemlerinin okuma becerileri üzerindeki etkisi. [Yayınlanmamış Doktora Tezi]. Gazi Üniversitesi.
Kuhn, M. R., Schwanenflugel, P. J., Meisinger, E. B., Levy, B. A., ve Rasinski, T. V. (2010). Aligning theory and assessment of reading fluency: Automaticity, prosody, and definitions of fluency. Reading Research Quarterly, 45(2), 230- 251.
Lazarus B. D. ve Callahan T. (2000). Attitudes towards reading experienced by elementary school students diagnosed with learning disabilities. Reading Psychology, 21, 271-282.
Logan, G. D. (1997). Automaticity and reading: Perspectives from the instance theory of automatization. Reading & Writing Quarterly: Overcoming Learning Difficulties, 13(2), 123-146.
McKillup, S. (2012). Statistics explained: An introductory guide for life scientists (2nd ed.). United States: Cambridge University Press.
Melanlıoğlu, D. (2021). Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde gizil güç tutumlar. Kesit Yayınları.
Rasinski, T. (2010). The fluent reader. Scholastic.
Seçer, İ. (2015). SPSS ve LISREL ile pratik veri analizi. Anı Yayıncılık.
Şeker, M., Taşçı F., Erken M. ve Tanyeri F. (2020). İstanbul Üniversitesi uluslararası öğrencilerin Türkiye, İstanbul ve İstanbul Üniversitesi algıları. İÜ Şehir Politikaları Uygulama ve Araştırma Merkezi Şehir Araştırma Notları-5, İSUMER Uluslararası Öğrencilik Raporları-1. İstanbul (ISSN: 2667-6311)
Tabachnick, B.G. ve Fidell, L.S. (2013). Using multivariate statistics (6th ed.). Pearson Education.
Uyar Y. (2015). Öz düzenlemeye dayalı okuma becerisinin geliştirilmesi ve anlamaya etkisi. [Yayımlanmamış Doktora Tezi]. Gazi Üniversitesi.
Yamashita J. (2013). Effects of extensive reading on reading attitudes in a foreign language. Reading in a Foreign Language, 25(2), 248-263.
Yıldız, M., Yıldırım, K., Ateş, S. ve Çetinkaya, Ç. (2009). An evaluation of the oral reading fluency of 4th graders with respect to prosodic characteristic. International Journal Of Human Sciences, 6(1), 353-360.
Zutell, J., ve Rasinski, T. V. (1991). Training teachers to attend to their students’ oral reading fluency. Theory into Practice, 30(3), 211-217.